Het lijkt wel alsof er ineens niets hipper is, dan een winters bezoek aan een IJshotel in Zweden of Finland. Maar wat kan je nu eigenlijk van verwachten van zo'n ijshotel in Lapland?
Solitude: over afzondering en gemeenschappen
Boekrecensies
Solitude; in the wake of Willem Barentsz, is de neerslag van een roadtrip die Jeroen Toirkens en Petra Sjouwerman ondernamen door de Barentsz regio, het Arctische noorden van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland.
tekst Theo Molenaar
Voor de meeste mensen is reizen vakantie. Anderen willen iets meer, sommigen veel meer. Lees de boeken van bijvoorbeeld VS Naipaul of Paul Theroux. Boeken die loskomen van de reis en de route, boeken die je leest vanwege een misschien door reizen opgekomen belangstelling voor het andere, de wereld buiten je eigen wereld; verhalen van mensen en hun verbanden. Reizen met verdieping. Solitude is ook een verslag van een reis die je waarschijnlijk niet zo makkelijk zelf zult maken, een reis langs de poolcirkel, door vier verschillende landen. Een reis geïnspireerd door Willem Barentsz, naar wie de regio is vernoemd. Scandinavië correspondent Petra Sjouwerman beschreef de reis en de bewoners. Mensen die geïsoleerd leven, leden van vaak kleine gemeenschappen, zoals het Russische vissersdorpje Teriberka. 'Als je de ambulance belt komt-ie morgen pas', verklaren de achtergebleven oude vrouwen wiens kinderen het dorp verlaten hebben. Mensen op hun eigen kleine eiland, in steden die enkele kilometers verplaatst gaan worden vanwege de mijnbouw, in vervallen Sovietflats en ijsvissend op een bevroren meer. Mensen die graag alleen zijn zoals de Finse Sámi (inwoner van Lapland) die het grootste gedeelte van het jaar alleen is met zijn kudde rendieren, terwijl zijn vrouw met hun kinderen thuiszit. Maar ook mensen die wekelijks samenkomen om een Finse variant van de tango te dansen in een door TL balken verlichte sporthal.
De foto's van Jeroen Toirkens, bekend van zijn eerdere project Nomads, zijn rauw en ongepolijst maar de beelden blijven hangen. Ze tonen de karakteristieke nederzettingen, interieurs die uit vervlogen tijden lijken te komen, wegen, grenzen en lijnen in vaak wat vaal gedempt licht. Mensen en de sporen van hun aanwezigheid. De witte kaft, met de titel in kleurloze reliëfdruk en twee kleine foto's rechtsonder, geeft al meteen een indruk van verlatenheid en leegte. De verdere vormgeving, de ordening van verschillende formaten foto's en witruimten versterkt het beeld. Misschien is het jammer dat tekst en beeld niet meer geïntegreerd zijn. Nu zijn er grote blokken foto's onderbroken door korte tweetalige hoofdstukjes tekst. Hoewel de foto's op zichzelf kunnen staan gaan ze meer leven na het lezen van de erachter opgenomen verhalen. Aan de andere kant worden tijdens het lezen van het verhaal beelden opgeroepen, en nodigt het boek na lezing uit tot heen en weer bladeren. En had een andere ordening misschien afgedaan aan de presentatie van de foto's. Want het zwaartepunt van het boek is gelegd bij de karaktervolle beelden. De verhalen verschaffen hierbij een mooie en intieme context.
Copyright foto's: Jeroen Toirkens
Meer foto's: Nomadslife/Solitude
Titel: Solitude, in the wake of Willem Barentsz
Auteur: Jeroen Toirkens, Petra Sjouwerman
Uitgever: Lannoo
Taal: Nederlands, Engels
Aantal blz: 162
ISBN10: 9401412367
ISBN13: 9789401412360
