Gotenburg is een mengsel van beide, er zijn bezienswaardigheden die een bezoek waard zijn, al zal niet iedereen alle bezienswaardigheden in deze stad waarderen. Qua karakter is de stad zeker een bezoek waard, vooral als je nog niet veel in Scandinavië geweest bent.

Rondvaart

Gotenburg is gesticht in 1621 door de Zweedse koning Gustaaf II die voor de bouw de hulp inriep van onder meer de Nederlanders, die het stadsplan maakten voor deze aan het water gelegen stad. En dus zijn er kanalen. Een rondvaart is de moeite waard en voert langs grachtenpanden die wat aan Amsterdam doen denken, mooie parken, verlaten werven, zeeschepen en onder extreem lage stalen bruggen. De Amsterdamse boogbrug is blijkbaar niet mee geëxporteerd. Als ik de tocht maak is het zeer winderig en als we over het open water van de haven varen slaat het water over de open boot, wat het tochtje toch wel wat leuker maakt dan wanneer het alleen een rustig stukje varen door de grachten zou zijn.

Bezienswaardigheden

Qua bezienswaardigheden zijn er een aantal musea, zoals Stadsmuseum, dat vooral over de historie van de stad gaat en het Konstmuseum. Met name het laatste is de moeite waard en dan vooral het deel met de Zweedse (nordische) kunst, al is er ook een zaal met Picasso's en van Goghs en zijn er werken van 17e-eeuwse meesters te bewonderen. Het Universeum is een mooi gemaakte tentoonstelling, waarbij je in een grote hal als het ware door een regenwoud loopt, maar is toch wel erg educatief en gericht op kinderen. Het veelgeprezen museum of natural history is aardig vanwege de aanwezige walvis, maar als je al eens in zo'n museum bent geweest, heb je het waarschijnlijk gauw gehad met de eindeloze vitrines vol opgezette vogels en de tableaus met ijsberen, leeuwen, apen en andere zoogdieren. De ligging van het museum, de architectuur ervan, en het park ervoor maken een tripje toch wel weer de moeite waard en, zoals vaak ook in groter verband is hier in het klein de reis net zo belangrijk als de bestemming. Op de fiets door de stad rijdend zie je gebouwen, pleinen, karakteristieke kerken die vaak op heuvels gelegen zijn, en als je er oog voor hebt de nodige speciaalzaakjes met elpees, oud speelgoed of vintage kleding.

Liseberg is een groot pretpark dat tegen de rand van het centrum ligt. Je vindt er een fraaie klassieke houten achtbaan, een aantal modernere ijzeren varianten hiervan, draaimolens, een reuzenrad, schiettenten en alles wat je nog meer op een kermis vindt. Maar er zijn niet alleen  attracties zijn, maar ook veel eethuizen, snoepwinkels en ijssalons, de meeste in de vorm van een wat historisch ogend pand. Ik bedenk me dat het wel wat heeft, zo'n park midden in de stad, in plaats van ergens diep in de provincie verstopt. De Zweden houden blijkbaar van snoepen; de prijzen die je kunt winnen op de kermis zijn steevast twee kilo wegende chocoladerepen van een meter lang, kilozakken M&M’s en rugzakformaat chipszakken.

Aan het waterfront, vlak bij de fraaie architectonische vormen van de opera vind je het Maritman, een maritiem museum bestaande uit een groot aantal schepen, waaronder blusboten, vissersschepen, marineschepen en een heuse onderzeeër, die deels als een museum is ingericht. Als je, zoals ik, van schepen en techniek houdt, dan kun je hier een paar aangename uurtjes doorbrengen. Verdere attracties zijn Röda Sten, een art centrum in een oude generatorhal, het Sjöfartsmuseet vol maritieme historie en nautische zaken als modelboten en scheepssimulatoren.

Een aanrader is de aanschaf van een Gotenburg kaart, waarmee je toegang hebt tot alle musea, het openbaar vervoer en een kortlopend abonnement krijgt op het Styr & Ställ deelfiets-systeem.

Eten en drinken

Het toeristische centrum van Gotenburg wordt gevormd door de Avenyn. Hier veel terrassen, eetgelegenheden en massale gezelligheid. Maar zoals vaak bij dit soort plekken is de straat grotendeels gevuld met op de massa gerichte etablissementen. Je vindt er McDonalds, een Hardrock café (ondanks de naam geen plaats voor rockers, maar keurige zaken met een vrij saai Amerikaans menu van steaks en hamburgers, opgeleukt met een symbolische salade), doorsnee pizzeria's, en veel steakhouses. En door de ligging zijn die restaurants ook flink aan de prijs.

Veel leuker zijn de buurten Haga and Linné wat verder van het centrum. Daar vind je het restaurant Magus en Magus, en andere plekken die zich richten op foodies en liefhebbers van lokaal voedsel en hippe cafés. Voor wat goedkopere maaltijden zijn er eetcafés die ook voor een redelijke prijs speciaalbieren schenken. En langs het kanaal is er de vissenkerk (Fiskekyrkan), een foodmarket achtig concept met restaurants en specialiteiten gevestigd in een gebouw dat associaties oproept met een kerk. Helaas ook wat gericht op het massatourisme, al zijn sommige broodjes niet te versmaden.

.

Fietsen en dwalen

De stad per fiets verkennen is echt een aanrader. Neem een abonnement op de Styr & Ställ, een deelfiets-systeem gebaseerd op de Amsterdamse witfiets die daar nog niet van de grond is gekomen, maar in allerlei buitenlandse steden als Parijs, Londen en dus ook Gotenburg een succes is.

Ik neem zo’n fiets en dwaal door de iets verder van het centrum afgelegen wijkjes. Ietwat verkrotte panden met veel graffiti betekenen hier dat je in een artistiek stukje stad bent aangeland. Echte verloedering is er niet.

Op een andere reis dwaalde ik (door een kaartleesfoutje, de zon staat op het zuidelijk halfrond inderdaad in het noorden) ook door wijken die een stukje van het centrum waren gelegen. Ik trof omheinde huizen,met hekken, prikkeldraad, schrikdraad en de waarschuwing van gewapende respons. In Kaapstad kwamen de beter gesitueerden hun vesting slechts uit in de auto en in die buitenwijken liep bijna niemand over straat. Hier wordt gelopen, gefietst en weinig auto gereden. Bedelaars zie ik niet, er wordt gelachen en zo'n beetje iedereen oogt redelijk welvarend, terwijl niemand de behoefte schijnt te voelen zich door overdreven uiterlijke schijn te onderscheiden. Het verschil tussen een stad in de samenleving met  zo ongeveer 's werelds grootste ongelijkheid en een stad in een land waarin de inkomens relatief het meest gelijkmatig verdeeld zijn. Waarom we naar Piketty moeten luisteren in twee wandelingen.

En dat is ook wel deel van de charme van plaatsen als Gotenburg. Met zijn brede wegen, weinig autoverkeer, trams en deelfietssysteem is het een plek waar het gewoon heel aangenaam vertoeven is. Met of zonder attracties.