Toegegeven. Als je Flåm binnenrijdt, vraag je je wellicht even af waar je bent beland. Om je heen zie je indrukwekkende fjorden. Bereikbaar per trein, boot of auto. En uiteraard ook te voet, of op de fiets. En één din
Route des doods in de Noorse bergen
Reportages
Vergis je niet, Noorwegen heeft dan wel geen big five zoals Afrikaanse landen hebben, maar ze komt met de big three – muskusos, eland en rendier – aardig in de buurt.
tekst Karin Deraedt
’s Ochtends dus vroeg op pad, met een verrekijker, fotocamera, voldoende water en eten. Klaar voor een safari. Of toch niet? Wie in Noorwegen gaat hiken, wordt onherroepelijk een keer geconfronteerd met een route des doods! Je herkent het rendier aan de mooi harige vacht op de borst en tussen de hoeven. Het grijs-bruine dier is de enige hertachtige waarbij zowel mannetje als vrouwtje een gewei draagt. En… hoe groter het gewei, hoe meer status het dier heeft.
De meeste kans ze tegen te komen heb je in de noordelijke delen van Europa, Azië en Noord-Amerika.
In Noorwegen zijn wilde rendieren voornamelijk te vinden in de zuidelijke bergachtige gebieden, zoals het het Rondane National Park. Als je geluk hebt tenminste, want wilde rendieren zijn heel schuw. In andere delen van Noorwegen, waar de tamme rendieren zijn, kan je ze wel heel makkelijk ontmoeten. Mocht je dat geluk hebben, blijf dan vooral kalm. Wanneer ze je geur oppikken, zullen ze vluchten. Rendieren zijn immers altijd banger van jou, dan jij voor hen.
Nomadische kuddes
De rendieren leven voornamelijk in nomadische kuddes en zijn herbivoren. Ze eten hoofdzakelijk korstmos (samenlevingsvorm van schimmel en algen.) De zomer besteden de rendieren om vet te kweken, zodat ze de echte winters overleven. Let wel, het kan in Noorwegen sneeuwen tot juni! Dankzij hun hoeven vinden de rendieren ook onder de sneeuw nog eten.
Met dertigen in de val
Rendieren zijn al tienduizenden jaren een prooi voor jagers, vanwege hun huid, gewei, vlees en melk.Jagers plaatsten vroeger stenen op een bepaalde manier in de bergen, zodat de rendieren genoodzaakt waren om deze zogenaamde route des doods te volgen. Soms liepen zo wel dertig rendieren tegelijk in de val. Tegenwoordig kan je in de kleine varianten van zo’n val lunchen tijdens je hike door de bergen.
Nu wordt er nog steeds op ze gejaagd, maar wel op een heel andere manier. Want ja, jagen is controversieel. Ook in Noorwegen. Ondanks deze controversie is de jacht op de (wilde) rendieren in Noorwegen populair, zeer goed georganiseerd en jagen zelfs de grootste (ren)dierenliefhebbers op deze mooie dieren.
Zo is ranger Espen Rusten – werkzaam in Rondane National Park – naast zijn werk voor het Wild Rendeer Centre ook een fervent liefhebber van de jacht. Hij stelt dat als er niet gejaagd wordt, de populatie te hard groeit. “Dan sterven de rendieren van de honger.” Hij gunt de dieren daarom een snelle, in plaats van langzame hongersdood. Het tekort aan voedsel is volgens het Wild Rendeer Centre – belast met informatievoorziening over wilde rendieren en natuurbehoud – ontstaan door de bomenkap.
Regels rond de jacht:
- Het jachtseizoen is van korte duur, het start rond 20 augustus en eindigt meestal tegen eind september.
- Jagen mag in de nationale parken of op privé terrein. Je hebt er een jachtvergunning voor nodig en die kan je in april via de vereniging aanvragen, www.jegerregisteret.no/english. De vergunning voor het jagen op rendieren kost NOK 400, zo’n 45 euro (september 2015).
- Mocht je gaan jagen en vanuit Nederland of België je eigen wapen willen meenemen, dan kan de douane je meer vertellen over de regelgeving van het vervoeren van wapens.
- Voor tips over de jacht op het (wilde) rendier kan je contact opnemen met het Wild Reindeer Centre (www.villrein.no), dat is gevestigd in Otta.
Het jagen is niet alleen aan strenge regels gebonden, ook moeten jagers van te voren goed nadenken hoe ze de dieren gaan vervoeren. Elke jager mag maximaal 1 tot 2 rendier(en) neerschieten. Een mannnetjesrendier kan tot 270 kg wegen en levert zo’n 50 tot 140 kg slachtgewicht op. Je moet er na het doden dus voor zorgen dat je je buit goed verbergt, anders is een ander (mens of dier) er met je rendier vandoor.
Toch nog steeds geen fan van de jacht? De routes des doods zijn geweldig geschikt om te hiken.
Ook naar Noorwegen op reis? Bekijk hier de prijzen voor een vliegticket of vraag bijvoorbeeld bij het gespecialiseerde No Sun of SNP Natuurreizen informatie op over georganiseerde groepreizen. Liever zelf een eigen rondreis plannen? TravelBird biedt individuele rondreizen.
