Het massatoerisme omzeilen en ongebaande paden bewandelen, dát willen de meeste reizigers wel. In Italië kan dat door je tent op te slaan in een privétuin.
Originele bezienswaardigheden in Toscane, ontmoet de Etrusken
Reportages
Reis je naar Italië en wil je de platgetreden paden links laten liggen? Kies dan voor een origineel thema van je Italië-reis, en ga naar Toscane om de geschiedenis van de Etrusken te verkennen.
tekst Liesbeth Brederode
De kans is groot dat je bij Toscane direct denkt aan Florence, Sienna, Renaissancekunst, het prachtige Cinque Terre, de langgerekte stranden en wijnen uit het topsegment. Maar er zijn meer bezienswaardigheden in Toscane. Een ander, veelzijdiger én minder platgetreden Toscane heeft als rode draad de Etrusken.
Etruskisch Toscane: eerste grote beschaving
Zoals grote delen van Italië barst ook Toscane uit z’n voegen van de historie. Je kunt nog geen putdeksel optillen of je stuit op een eeuwenoude stadsmuur, urn of restant van een Romeins badhuis. Wat Toscane extra interessant maakt, is dat hier tussen de 8e en 2e eeuw voor Christus Etrurie lag: het rijk van de Etrusken. Het was de eerste grote beschaving in wat we nu Italië noemen. De Etrusken waren een vredelievend volk dat zich met name richtte op de handel. En experts waren op het gebied van metaalbewerking. Hun kunst was zeer vooruitstrevend, omdat deze al deels abstract was.
Vanuit de Etruskische steden heb je een prachtig uitzicht over de omgeving en dat is een voordeel uit de omstandigheden destijds. In de tijd van de Etrusken was het Toscaanse laagland immers een moeras met ongezonde leefomstandigheden, waaronder muggen en malaria. Daarom bouwden zij hun steden bovenop de heuvels: geweldige uitzicht-posten voor nu!
Tip van Reisbijbel: “Veel activiteiten en bezienswaardigheden vallen of staan met een gids die goed Engels spreekt, hetgeen voor de meeste Italianen helaas niet geldt. Let hier op bij het boeken van een rondleiding met gids. Bij de rondleidingen die in dit artikel worden genoemd , was het Engels van de gids op een goed niveau.”
Lokaal vakmanschap in Volterra
Het belangrijkste Etruskische museum ter wereld, Guarnacci, dat vind je in de door Etrusken gestichte stad Volterra – onderdeel van de Dodekapolis. Bezoek ook een van de albast-werkplaatsen, bijvoorbeeld Alab’arte, waar Roberto en Giorgio (geen familie, na jarenlang samenwerken wel enigszins met elkaar vergroeid) dit eeuwenoude lokale vakmanschap uitoefenen. Ook zijn er in Volterra restanten van een Romeins theater en badhuis, die in de jaren ’50 van de vorige eeuw werden ontdekt onder een plek waar de Volterranen eeuwenlang hun afval dumpten...
Je boekt een rondleiding met gids of huurt een audioguide bij de lokale VVV en leert dan snel de echte geschiedenis van Volterra kennen.
Het stadje zelf is de moeite waard om doorheen te struinen. Je vindt er veel leuke winkeltjes en restaurantjes. Volledig kunnen we niet zijn, maar enkele tips hebben we zeker. Bij VolaTerra kun je naast heerlijk lokaal en duurzaam eten ook lokale producten kopen en olijfolie proeven. Eigenaar Jonni is de vijfde generatie uit een familie van olijfolieproducenten en is begonnen om de traditionele producten weer bereikbaar en aantrekkelijk te maken voor jonge mensen.
Bij Ristorante da Beppino komt alles op je bord van hun eigen biologische boerderij. Vraag of je een kijkje mag nemen in hun pastificio; de pastakeuken. Pasta-chef Reka vertelt er vol passie over het maken van Toscaanse pastasoorten volgens traditioneel recept. Je kan hier een pasta-kookles bij haar nemen.
Overnachten in Volterra kan bijvoorbeeld in Hotel Etruria in het centrum, met een mooi dakterras. Of in Hotel Albergo Villa Nencini, een eenvoudig hotel aan de rand van Volterra met zwembad en prachtig uitzicht.
Historie in Populonia
In Populonia, eveneens onderdeel van de Dodekapolis, herbergt het Baratti & Populonia archeological park een indrukwekkend goed bewaarde Etruskische Acropolis en necropolis uit de 7e eeuw voor Christus. Het is absoluut een aanrader om hier een tour met een gids te doen. Half opgegraven ruïnes komen zo tot leven en veranderen in een bron van fantastische verhalen. Wist je bijvoorbeeld dat de Etrusken bekend stonden om hun vrouwenemancipatie? Etruskische vrouwen namen gewoon deel aan banketten en dronken wijn – iets dat later, door de Romeinse bril bekeken, werd uitgelegd als ware alle Etruskische dames van lichte zeden… Voor kinderen organiseren ze hier speciale workshops, rondom een nagebouwde Etruskische hut.
Een uitgebreide lunch met Toscaanse kazen, vleeswaar, pasta en zoetigheden is weliswaar heerlijk, maar je wil soms ook gewoon lekker wat groente eten. La Taverna di Populonia, vlakbij het archeo-park in Populonia, biedt naast een schaduwrijk terras een ruime keuze aan salades.
Tip van Reisbijbel: “Trek voor het Baratti & Populonia archeological park een hele dag uit – bezoek ’s ochtends de Acropolis en na de lunch de necropolis. Zo kan je alle indrukken goed laten landen!”
Etruskisch Toscane praktisch
Reisbijbel reisde op uitnodiging van IDEM Servizitalia in opdracht van Toscana Promozione in mei 2018 naar Toscane. Daar bezochten we de stad Volterra, de omringende heuvels en de Costa degli Etruschi. In het verhaal lees je onze ervaringen, die we onafhankelijk van de organiserende partij weergeven.
Toscane heeft twee luchthavens: Pisa en Florence, de vlucht is zo’n twee uur vanaf Schiphol, maar vanaf de meeste Nederlandse en Belgische luchthavens gaan er low-cost airlines naartoe, kijk bijvoorbeeld hier. Je kunt de reis ook met de auto maken: vanuit Utrecht rijd je in zo’n 13 uur naar Toscane. Alhoewel de Italiaanse spoorwegen prima betaalbare verbindingen hebben tussen de grotere plaatsen, heb je een (huur)auto nodig om optimaal van de Toscaanse cultuur en natuur te kunnen genieten.
Trek een week uit voor Toscane, en tel er een paar dagen bij op als je het wil combineren met een bezoek aan Florence. De website www.visittuscany.com beschikt over alle informatie die je nodig hebt over Etruskisch Toscane en de Etruskische kust en linkt je door naar de sites van Volterra, het archeologische en geothermische park.
Tip van Reisbijbel: “De hoogtepunten uit dit artikel vind je alleen als je verder kijkt dan de top 10 van het bureau voor toerisme!”
Tip van Reisbijbel: "Meer info over Etruskisch Toscane vind je op de site van Visit Tuscany en over de Etruskische Kust vind je hier meer informatie: "
