Wie wel eens buiten Europa reist is er vast al eens tegenaan gelopen: overstaptijd. Met een beetje mazzel, en vaak tegen een hoger tarief, blijft de overstaptijd beperkt tot een uur of twee. Dan is het fijn even de benen te strekken, op zoek te ga
Scheepstijd
Reportages
Hoe zou dat zijn, zo’n tijd op een cruiseschip? Hoe ziet het er uit, wat is er te doen en hoe gaat alles in zijn werk, vroeg ik me voor vertrek af. Gedurende de reis is het schip immers je basis. Meer nog dan een hotel dat doorgaans is omdat je er 's avonds niet vanaf gaat. Al snel kom ik erachter dat het schip eigenlijk wel wat weg heeft van een hotel met een paar straten erbij; een klein buurtje. De aard van het buurtje varieert wat per cruisemaatschappij, hoor ik. Soms een beetje een volksbuurt, soms wat meer een middenklassewijk, misschien met een artistiek straatje erin en soms met een wat snobistische chique.
tekst
Theo Molenaar
Mijn buurtje heeft een eigen betaalmiddel en identificatiebewijs. Bij aankomst wordt een keycard uitgereikt waarmee je de kamer kunt openen, het schip verlaten en binnenkomen en alle betalingen aan boord kunt verrichten. Paspoorten moeten worden ingeleverd zodat de formaliteiten in de havens voor je kunnen worden afgewikkeld. Misschien niet helemaal volgens de Nederlandse wet, die stelt dat je je paspoort nooit mag afgeven, maar wel handig dat je niet iedere dag met 2000 mensen twee maal voor de douane staat.
De eerste avonden en dagen verken ik de dekken waar het buurtje is gevestigd. Er zijn verschillende restaurants, een paar cafés, meest van het type hotelbar, winkels, een atrium met een podium, een casino, zwembaden, een theater, een bioscoopzaal, een kookschool, een cursuslokaal, een bibliotheekcafé, en nog wat zaaltjes die voor verschillende doelen worden ingezet. Helemaal bovenin is zelfs een klassiek bruin ingerichte sigarenkamer waar helaas niet meer gerookt mag worden. Roken mag alleen in het casino (als je speelt) en op aangewezen gebieden buiten.
Iedere dag vind ik het menu van het Vista restaurant in het postvak buiten mijn deur, samen met een agenda van de activiteiten van die dag. Het Vista is een à-la-carterestaurant dat zich over twee verdiepingen uitstrekt. Het eten is er gratis; de cruise is inclusief maaltijden maar exclusief drank. Voor geheelonthouders is de cruise dus een stukje voordeliger. Maar goed, dat geldt ook voor het leven buiten het schip, nietwaar? Ze missen wel wat, de wijnen zijn zonder meer goed. Het menu verschilt per dag, met gerechten als prime rib, lamslende met artisjokken en rode wijnsaus, zoetzure garnalen, tournedos Rossini, kreeft, tong met asperges en iedere dag een vegetarisch gerecht.
De omvang van de operatie die nodig is om tot 2000 gasten gedurende elf dagen van eten te voorzien wordt duidelijk als we een rondleiding door de keukens krijgen. Tientallen meters smetteloos RVS glanzen ons zacht tegemoet. Herman Lantman, manager culinaire operaties en al achttien jaar in dienst van de Hal leidt ons rond. Hij toont ons een wand waarop tientallen opgeplakte foto’s van keurig opgemaakte gerechten zijn opgehangen. De gerechten horen bij de opeenvolgende menu’s van een cyclus die op dit moment 20 dagen duurt.Het restaurant wisselt dus dagelijks van kaart. Het eten is een belangrijk concurrentiemiddel tussen de verschillende rederijen. 
Een strategisch opgehangen monitor toont de bestellingen.Omdat je niet voor zo’n groot aantal mensen alles ter plekke kunt bereiden wordt er voorgewerkt. Gedurende de avond wordt dit afgezet tegen de bestellingen. Als er bijvoorbeeld op 300 kipgerechten wordt gerekend en het wordt meer, dan moet bijgestuurd worden. En zoals in de meeste moderne bedrijven vormt iedere uitkomst invoer voor het planningsproces. Meer Amerikanen betekent meer rood vlees, meer Aziaten, meer kip. En ook het drankverbruik van nationaliteiten en landstreken is vastgelegd. Het streven is niet meer dan 4% van het eten te verspillen en dat wordt meestal gehaald. Afval wordt bewaard, de toiletten zijn als in een vliegtuig en in de havens waar aangelegd wordt, staat er zelfs boete op als er ook maar het kleinste stukje afval wordt overboord gaat.
Bij het begin van de keukenverdieping is een aparte keuken voor de Pinnacle Grill. Een luxe restaurant, waarvoor een bedrag moet worden bijbetaald. Het restaurant streeft een sfeer van exclusiviteit na. Voor de kenner: het servies is van Bvlgari®, het glaswerk van Riedel® en het tafellinnen van Frette®. In de à-la-carterestaurant is een zeker decorum vereist. Je bent niet welkom n in korte broek, T-shirt of hemd met Hawaiprint. Een paar keer per cruise zijn er zogenaamde ‘formal nights’. Voor die avonden zijn, afhankelijk van het geslacht, een jasje met stropdas of een avondjurk vereist.
Wordt je dat teveel dan is er een buffetrestaurant op het Lido Dek, dat zich op de negende verdieping bevindt, tussen de zwembaden. De keuze hier is ronduit enorm. Er zijn Aziatische roerbakgerechten, een sushibar, verschillende soorten pizzaslices zijn het grootste deel van de dag beschikbaar, je kunt sandwiches naar eigen inzicht laten klaarmaken, er zijn soepen er is een uitgebreide saladbar plus een behoorlijk aantal complete maaltijden. En dan heb ik het nog niet over het hamburgerloket en de Taco-bar. En voor de zoetekauw een groot assortiment toetjes. En één keer wordt onder de noemer 'Chocolate Extravaganza' een inderdaad extravagante hoeveelheid zoetigheid bij het zwembad geplaatst. Lijnen is lastig op zo’n cruise.
Iedere dag is er een programma met entertainment en verschillende activiteiten. Je moet er van houden natuurlijk. Zo zijn bingo, bridge en Scrabble niet mijn ding en dat er een 'Dancing with the stars' competitie is, waarbij de gasten kunnen dansen met de professionele dansers die, naast de nodige muzikanten en zangers, deel uitmaken van de showcrew, doet evenmin mijn bloed sneller stromen. Maar voor wie zoiets leuk vindt, is het er, evenals goedspelende coverbands, een jazzcombo, musicalachtige groot opgezette shows en een klassiek viool-pianoduo. Komiek, virtuoos, zingende entertainer, het is er allemaal en de meeste avonden kan ik toch wel iets vinden dat me aanspreekt. Het aanbod is breder dan ik had verwacht.
Een favoriete plek aan boord van het schip is het Explorations Café. Internetcafé, bibliotheek, leestafel, leren fauteuils, schaakborden, loungezitjes, en puzzeltafels. Alles uitgevoerd in een klassieke stijl. HAL hecht aan een zekere stijl. Zo is op de meeste cruisschepen het promenadedek, zeg maar het dek waarop je kunt rondlopen gewoon wit gecoat. Hier is het dek van teak, met houten ligstoelen. Verder zijn er verspreid door het schip wat stukjes maritieme historie en kunst te bewonderen, zoals een zilveren spiegel, een schilderij van de stad Utrecht uit 1842 en een, in 1885 in Duitsland gemaakte, met ivoor en edelstenen ingelegde kist. Een andere mooie plek is het Crows nest, het uitstekende gedeelte bovenop, dat door een leek als ik eerst voor de brug werd aangezien, vanwaar je een 270 graden panorama hebt.
Overdag kun je op de dagen dat het schip op zee is of wanneer je geen zin hebt om aan wal te gaan in een ligstoel zonnen, shuffleboard spelen, naar de Greenhouse Spa gaan voor een schoonheidsbehandeling of massage, kooklessen volgen in het Culinary Arts Centre, de fitnesszaal bezoeken, Windows- en fotocursussen volgen en een heuse New Yorkse Art Gallery bezoeken. Voor de vroege ontwaker is er ochtendgymnastiek. En zodra het schip de haven verlaat, gaan het casino en de winkels en boetieks open.
Het loont trouwens ook de moeite om door de gangen te dwalen. De laatste avond liep ik toevallig via een andere verdieping dan de mijne naar het restaurant aan de voorzijde. De wanden hingen vol met zwart-wit foto’s uit de geschiedenis van de HAL en zijn voorlopers. Beelden van stoomschepen in Rotterdam, in Nederlands-Indië, in New York en elders. Mensen uit vervlogen decennia en hun bezigheden op het schip. Een mooie nostalgische wandeling op de vijfde verdieping. En zo zijn er vast nog wel meer verrassingen die ik heb gemist.
Een volksbuurt was mijn wijkje niet, echt snobistisch ook niet. Netjes, beetje chique met een paar artistieke accenten en een brokje historie en nostalgie erin verweven.
VIDEOSFEERVERSLAG
Deze cruise (meer hierover) werd mogelijk gemaakt en uitgevoerd door Holland America Line
Facebook: facebook/HALCruises
Route: Istanbul – Dardanellen – Mykonos – Kusadasi (Efese) – Rhodos – Bodrum – Antalya – Op zee – Nafplion – Iraklion – Piraeus
MS Noordam
Theo schrijft niet alleen reisverhalen. Hij maakt tijdens zijn reizen ook prachtige foto's. Die vind je op zijn website: Pictures.TheoMolenaar.nl
