Wintersport in Zweden, dat wordt steeds interessanter. Want waar wordt je bijvoorbeeld met een hondeslee opgehaald vanaf het vliegveld? Of zijn er 130 kilometer aan langlaufpistes? En de regio Dalarna is ook prima met de auto te bereiken.
Tip: verken Trollhättan met Sommarkortet
Slimme Reistips
Het Zweedse Trollhättan wordt steeds populairder onder mensen die graag op fietsvakantie gaan. Toch bestaat een groot deel van de bezoekers van de stad nog steeds uit liefhebbers van het automerk SAAB. Het is dan ook niet vreemd dat het toeristenbureau van Trollhättan tegenover het SAAB Car Museum staat.
tekst
Sandra van Bijsterveld
Dat toeristenbureau is een mooi beginpunt voor een rondje Trollhättan, en niet alleen omdat ze er zulke leuke souvenirs hebben. Bij het toeristenbureau kun je ‘Sommarkortet’ kopen: een zomerkaart waarmee je toegang hebt tot negen bezienswaardigheden in de stad.
1. SAAB Car Museum
Bij het faillissement van SAAB werd het SAAB Car Museum ternauwernood gered door liefhebbers van de oude en nieuwe modellen die er te zien zijn. Het was natuurlijk doodzonde geweest als de allereerste SAAB, die ‘oersaab’ wordt genoemd, bij opbod was verkocht. Ook interessant zijn de auto’s die deels zijn opengewerkt, zodat je de motor goed kunt zien, of de balken die de auto’s zo veilig maken.
2. Innovatum Science Center
Het Innovatum Science Center naast het SAAB Car Museum is een oude fabriekshal vol speelgoed en experimenten. Kleine kinderen kunnen zich uitleven met grote legoblokken, een houten treinbaan en een winkel met een werkende kassa waarin je zelf je producten kunt scannen. Kinderen die geïnteresseerd zijn in wetenschap kunnen natuurkundige principes in werking zien en aan den lijve ondervinden. En dan is er nog de enorme ‘ballenfabriek’, een doorgezaagde SAAB en nog veel meer. Met een zomerkaart kun je hier gelukkig meerdere keren terugkomen.
3. De smederij van NOHAB
Het faillissement van SAAB was niet de eerste keer dat Trollhättan een economische tegenslag te verduren kreeg. Aan het einde van de jaren tachtig van de vorige eeuw moest NOHAB na meer dan honderd jaar zijn deuren sluiten. NOHAB maakte vanaf 1847 turbines voor elektriciteitscentrales en vanaf 1865 stoomlocomotieven. Vandaar ook de locomotief die buiten voor het toeristenbureau staat. Later werd het bedrijf opgesplitst en uit een van de onderdelen van NOHAB is SAAB ontstaan. Tegenover het Innovatum en het SAAB Car Museum staat een oude fabriekshal van NOHAB, vol met gigantische apparatuur voor metaalbewerking. De ruimte wordt gebruikt voor exposities en door kleinschalige smeden die er werken en spullen verkopen.
4. Kabelbaan
Vanaf de plek van het toeristenbureau, het SAAB-museum, Innovatum en NOHAB, loopt een kabelbaan over de waterkrachtcentrale naar de overkant van het Göta kanal.
5. Energihuset Insikten
Insikten is een informatiecentrum van energiemaatschappij Vattenfall. Erg veel is er niet te zien, maar je kunt je hier melden als je gebruik wilt maken van de bij Sommarkortet inbegrepen rondleiding door de waterkrachtcentrale Olidestationen.
6. Waterkrachtcentrale Olidan
Tijdens een rondleiding door de waterkrachtcentrale Olidan kun je goed zien hoe het water uit het Göta kanal wordt ingenomen, gefilterd en door de turbines gaat. De gids vertelt ook over de oorspronkelijke loop van de rivier, voordat het kanaal en de sluizen werden aangelegd. Het water was erg onstuimig en de rivier werd de ‘Hellerivier’ genoemd. Toch waagden sommigen het erop om fabriekjes langs het water te bouwen om te profiteren van de waterkracht. De ruïnes van die gebouwen zijn nog steeds te zien. In de zomer mag het water één keer per dag weer de oude route volgen om de toeristen het natuurgeweld te laten zien.
7. Kanalmuseet
Bij de moderne sluizen van Trollhättan, waar het leuk is om een tijdje te kijken naar de passerende schepen, staat het kanaalmuseum van Trollhättan. Een film en museumstukken, zoals een duikerspak met loden schoenen, loden gewichten en een enorme bolvormige helm, maken duidelijk wat een opgave het graven van een kanaal is – en zeker was zonder moderne apparatuur.
8. Rondleiding langs oude en nieuwe sluizen
Vanuit het kanaalmuseum vertrekt ook de rondleiding langs de sluizen van Trollhättan. Het eerste stel sluizen is nooit echt in gebruik genomen omdat het al achterhaald was toen het af was. De tweede reeks sluizen zorgde voor zo’n economische groei dat er al snel lange wachttijden waren. En dan zijn er natuurlijk de huidige sluizen. Het aanleggen van de sluiswanden was zwaar en ongezond werk. Daarna was het werk nog niet gedaan, want de oude sluizen werden door middel van draaiende hefbomen met de hand open en dicht gedraaid. Zelfs in de huidige sluizen valt het niet altijd mee om als pleziervaarder het hoogteverschil te overbruggen. Volgens de gids kun je hier door de spanning soms huwelijken op de klippen zien lopen.
9. Konsthallen
De kunsthal van Trollhättan is een beetje een buitenbeentje op de zomerkaart. Hier geen brute natuurkrachten, maar wisselende kunstexposities en in juli en augustus elke zondag een concert. De kunsthal staat op het terrein van het Innovatum.
Er is dus meer te doen in Trollhättan dan fietsen en treuren om (of duimen voor) SAAB. De zomerkaart brengt het allemaal binnen handbereik voor iedereen die Trollhättan wel eens met eigen ogen wil zien.
Heb jij ook nog een reistip? Laat het ons dan weten via Twitter, Facebook of per mail en wie weet plaatsen we jouw tip wel op onze site.
