De techniek van het hurken
Of je er nu voor het eerst heen gaat of al vaker bent geweest, de indrukken die je tijdens je reizen door Indonesië opdoet zijn vaak lastig te delen met het thuisfront. Reiziger Jan Boonstra doet dat wel in zijn boek De Brommer met bami.
De echte uitdaging van ver reizen: hurktoiletten
Slimme Reistips
Je ziet ze steeds vaker in Nederland: bordjes in de wc waarop wordt uitgelegd hoe je zittend dient te plassen. Met de groeiende groep Aziatische expats en toeristen is dit blijkbaar nodig. Andersom zie je in andere landen weinig uitleg over hoe je een hurktoilet gebruikt. Reisbijbel zocht opheldering!
tekst Sanne Helbers
De voorkeur voor het hurken gaat bij Aziaten zelfs zover, dat je in westerse stijl toiletten regelmatig de afdrukken van een paar voeten of schoenen op de bril terugvindt. Veel Nederlanders gruwen daarentegen van de sta-toiletten. Bij de gedachte aan hurkend plassen komen bij velen eerst de herinneringen aan vakanties in Frankrijk, en meer specifiek: de toiletten langs de weg weer levendig boven. Hoewel hij langzaam uitsterft bij onze zuiderburen, kennen veel landen hem dus nog steeds. En in andere delen van de wereld vereist het ook nog eens extra kennis en kunde in gebruik. Reden te meer voor Reisbijbel om onze kennis te delen. Want: hoe gebruik je zo’n toilet nou eigenlijk?
Waar kan ik doortrekken?
In Azië zie je bij binnenkomst vaak een emmer water staan met een kleiner emmertje of pannetje erin. De bedoeling hiervan ontgaat de leek. Tot je klaar bent en je met je broek op je enkels en je lichaam in een onnatuurlijke hoek gedraaid, de wanden aftast naar waar je kunt doortrekken. Na enkele ongemakkelijke pogingen, waarbij je al dan niet iets aangeraakt hebt dat je niet aan wilde raken, kom je tot de conclusie dat er geen doortrekmechanisme is. Dan begint de functie van de emmer je te dagen. En dus gooi je er een paar plenzen water uit de emmer achteraan.
Afvegen en doortrekken overbodig
In Indonesië heeft het water nog een functie. Op een traditioneel Indonesisch toilet zoek je namelijk niet alleen tevergeefs naar een pot, ook het toiletpapier ontbreekt. Het idee om je een beetje schoon te vegen met een stukje papier vindt men bijzonder onhygiënisch. In plaats van de toiletrol vind je de ‘botol cebok’, een fles water om je onderlichaam mee af te spoelen. Of een grote bak water, de zogenaamde mandi die ook bij het douchen gebruikt wordt, met daarin een plastic steelpannetje. Al hurkend moet je met rechts het water op de juiste plek zien te krijgen, en met links de vereiste schoonmaakactiviteiten verrichten. Voor de niet zo lenige, ongeoefende westerling is dit gemakkelijker gezegd dan gedaan. Met een paar natte schoenen kom je er genadig van af. Ben je ongetraind dan zit ook je broek onder de niet heel flatteuze natte plekken. Gelukkig droogt alles in het tropische klimaat snel!
Ground control to toiletpapier
In Aziatische toiletten vind je vaak ook een prullenbakje vol gebruikt toiletpapier met dikwijls een zwerm vliegen erop. Want papier doorspoelen, als het al voorhanden is, doen ze niet. Vaak vanwege verstoppingsgevaar van het riool. Maar inmiddels deponeren ze het ook uit gewoonte liever in het bakje. Voor ons heel onhygiënisch. Ook omdat er vaak geen deksel op de prullenbak zit en je tegen de veegresten van iemand anders aan zit te kijken…
De techniek van het hurken
En dan de techniek nog. Want de ongetrainde hurker zal ongetwijfeld een keer over zijn eigen schoenen plassen en zich zacht vloekend afvragen waarom men in vredesnaam niet overal ‘gewone’ toiletten heeft. Geen paniek, een beetje oefening baart kunst. Dus zet je voeten enigszins wijd en hurk. Heb je een broek aan? Pak hem bij de achterband beet en trek hem zoveel mogelijk naar voren. Een rok of jurk is natuurlijk een stuk makkelijker. Zit je klaar, laat die straal dan niet meteen kletteren, want je weet niet waar hij heengaat. Dus probeer eerst voorzichtig een klein straaltje, voor de zondvloed doorbreekt. Pak als je klaar bent een sloot water en mieter die door het toilet. Of over jezelf dus. Klaar!
Hurken in India, Japan, Taiwan of Marokko
Je kunt de techniek onder de knie hebben, maar soms kom je toch nog voor verrassingen te staan. Zo heeft de Japanner er aan de achterkant een omhoogstaand, half open koepeltje overheen geplaatst. Ongetwijfeld heeft het een functie die ook nog heel handig is, want de Japanner leeft voor efficiëntie. Maar ga je er nu met je rug naartoe zitten of plas je juist richting het koepeltje? Na enkele pogingen met de rug ernaartoe, kwam het verlossende antwoord. Alweer via zo’n tekening in de wc: het moest juist andersom. Je plast dan precies in het koepeltje, waardoor je alles goed droog kan houden. Slim hoor, die Japanners!
Ook een uitdaging voor de zelfs doorgewinterde reiziger: hurkend plassen in een rijdende trein. Dat vergt de nodige ervaring. Eerst even oefenen dus voor je per trein door India of Taiwan gaat reizen. Beenspieroefingen om de bovenbenen te trainen wellicht?
Bij een trekking door de Hoge Atlas in Marokko deden de rotsformaties dienst als toilet. Voor de trekking weer begon werd al het gebruikte toiletpapier van de nacht verzameld en verbrand. Een van de junior verslaggevers van Reisbijbel verzuchtte later in Azië bij het aanschouwen van een sta-toilet: ‘Ik ga echt liever achter een rots.’
De ultieme tip!
Voor als er echt geen wc bij je overnachtingsplek in de woestijn is, je kamer uit beton met enkel een matje bestaat of hurken je nog steeds angst aanjaagt, hier de ultieme tip. Beetje gek, maar wel handig: de Travel John. Een soort zakje met kattengrit waarin je plast. Hier te bestellen. De video is de Koreaanse uitleg. Reisbijbel testte de Travel John lang geleden al eens in Egypte tijdens een woestijntrekking en was erg tevreden!
