Een anders-dan-anders rondreis aan de rand van Europa? De bergachtige Kaukasus is ideaal voor ondernemende reizigers die historie en natuur combineren en niet vies zijn van flinke wandelingen door hooggelegen alpine bergweiden!
Georgië: land van eeuwenoude kloosters en dramatische landschappen
Reportages
“Op reis naar Georgië? Waar ligt dat ook alweer precies?” Het is een veelgehoorde vraag voor de reiziger die besluit dit land te bezoeken. Georgië doet niet meteen een bel rinkelen. Maar wist je dat Stalin hier vandaan kwam? De vrouw van de vorige president een Nederlandse is? En dat wijn uitgevonden is in Georgië en ze het er al 8.000 jaar maken? Dit voormalige Sovjetland wordt vooral bezocht door Arabische toeristen, zij hebben geen visum nodig, maar het biedt alles om ook voor andere landen een trekpleister van formaat te zijn.
tekst
Sanne Helbers
Wil je een beeld van Georgië, denk dan aan diepgroen woud, indrukwekkende bergen en azuurblauwe rivieren. Kerken en kloosters met geheime gangenstelsels op de meest onbegaanbare plekken, mythische ridderverhalen en het constante gevaar van de vijand die op de schatten en je leven uit is. Georgië kent een lange en bloedigere geschiedenis. Vijanden waren respectievelijk de Ottomanen, Perzen en Russen, waarvan de laatste dat nog steeds is. En dat op slechts vijf uur vliegen van Nederland.
Veel te bieden
Georgië is qua oppervlakte een dikke anderhalf keer Nederland, maar de landschappen van de verschillende regio’s verschillen sterk. Van de badplaatsen in het westen, de dramatische besneeuwde bergtoppen in het noorden, de zonnige glooiende heuvels vol wijndruiven in het oosten en de zinderende dorre woestijn in het zuiden, je kan er gerust twee tot drie weken voor uitrekken. Het land is vrij goed toegankelijk, vooral met de auto. De hoofdwegen tussen steden zijn meestal goed te bereiken, kleinere wegen zijn vaak in slechte staat en een four-wheel drive is dan ook aan te raden.
Europese toeristen weten Georgië nog maar mondjesmaat te vinden, en de meeste mensen bezoeken dan enkel hoofdstad Tbilisi en misschien enkele highlights eromheen. Er wordt nog weinig Engels gesproken, bewegwijzering op paden is incompleet en de paden zelf zijn nog niet goed gereed. Maar… iedere kerk staat in de stijgers en de academie voor het restaureren van oude fresco’s draait op volle toeren. Het land werkt namelijk hard aan het toerisme en knapt haar erfgoed op. Wie nu gaat, zal dan ook nog een vrijwel onaangetast Georgië meemaken.
Tip van Reisbijbel: “Trek je plan samen met een lokale reisorganisatie. Via Better Places leg je contact met Georgische gidsen, die je kunnen begeleiden bij een echt lokale trip.”
Hiken in dramatische landschappen
Naar Georgië ga je vooral voor het hiken in de dramatische en afwisselende landschappen, want zo bereik je die op bijna onbegaanbare plekken gelegen kerken en kloosters. Maar… er is meer. Kloosters hebben namelijk allen een eigen wijngaard, maar ook veel families maken zelf wijn en ieder heeft zijn eigen recept. Langs de kant van de wegen worden zodoende liters eigengemaakte wijn verkocht, in plastic flessen!
Hoewel je de wijn in Nederland niet snel tegenkomt, maken Georgiërs het al zo’n 8.000 jaar en zijn ze daarmee expert te noemen. Bij veel wijngaarden kun je gratis of tegen een kleine vergoeding proeven en kopen.
Tip van Reisbijbel: “Veel rode wijn is halfzoet en wordt gekoeld gedronken, en dat is zeker het proberen waard! Een bezoek aan de wijnstreek Kakheti met zijn hoge idyllische gehalte mag dan ook niet ontbreken aan je reisplanning.”
Niet te missen hoogtepunten
Andere hoogtepunten zijn een bezoek aan één van de grotkloosters, zoals Davit Gareja in het woestijnachtige zuiden van Georgië, tegen de grens met Azerbaijan. De weg ernaartoe is in erg slechte staat en het wandelpad naar de grotten is stijl, soms recht omhoog, en zwaar. Bewegwijzering ontbreekt hier. Maar de beklimming, zelfs in de zinderende zon, is absoluut de moeite waard. Op de bergkam liggen de uit de harde rots gehouwen grotten, die al sinds de zesde eeuw dienst hebben gedaan als klooster. Aan de ene kant ligt Georgië, aan de andere kant kijk je uit over de dorre vlakte van buurland Azerbaijan. Een buitengewoon fenomeen op een evenzo buitengewone locatie.
Ook de hoge Kaukasus, met de eeuwig besneeuwde top van de ruim 5.000 meter hoge berg Kazbek die overal bovenuit torent, is een must see. Wandel vanuit het dorpje Kazbegi (door Georgiërs overigens Stepantsminda genoemd) in anderhalf uur naar de kerk Tsminda Sameba bovenop een berg. Het uitzicht is dramatisch, met de hoge bergtoppen van de Kaukasus om je heen en de top van Kazbek praktisch naast je.
Praktisch
Reisbijbels Sanne stippelde zelf een route uit door Iran, Armenië en Georgië. De laatste twee landen bezocht ze met Better Places, die een deel van de organisatie op zich namen en zo voor lokale begeleiding zorgden. Je vliegt er al voor een kleine tweehonderd euro naar Tbilisi, mits je flexibel bent in je reistijd. Bekijk hier de actuele tarieven.
Eeuwenoude kloosters op desolate plekken
De stilte is oorverdovend wanneer je een van de vele eeuwenoude kloosters of kerken van Georgië binnenstapt. Ze liggen dan ook op de meest desolate plekken waarvoor de bezoeker moeite moet doen om er te komen. Op bergtoppen in de woestijn, tussen de glooiende wijnvelden of op duizelingwekkende kliffen bijvoorbeeld. Velen dateren al uit de vierde na Christus, toen het christendom hier werd ingevoerd. Veel bezienswaardigheden in Georgië staan op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Mooie voorbeelden zijn het uit de 8e eeuw stammende Ikaltoklooster, gelegen in wijnstreek Kakheti net buiten de provinciehoofdstad Telavi. Op de heuvel tussen de cypressen is het zo stil dat je je eigen gedachten hoort vallen. Of de naast de oude hoofdstad Mtskheta gelegen zesde eeuwse kerk Jvari. Binnen staat een groot houten kruis met in het midden twee kleine deurtjes. Achter deze deurtjes zitten de resten van het kleine kruis van druiventakken dat de heilige Sint Nino meebracht toen zij in de vierde eeuw in Georgië aankwam, met als missie hier het christendom te verspreiden.
Ondanks de veelal islamitische overheersers die de Georgiërs meermalen onder dwang probeerden te bekeren, behield dit kleine, standvastige land altijd zijn orthodox christelijke geloof. Invloeden van de overheersers zie je desondanks wel in de architectuur en cultuur, net als baklava, tapijten en lelijke Sovjetbouwsels.
