Reizen in Oost-Europa trekt steeds meer mensen aan, maar het is ook nog een beetje spannend. Het boek The wild wild east helpt je met aanstekelijke verhalen en reistips op weg in dit onbekendere stukje Europa, met de nadruk op natuur!
Sumava National Park: Avontuur in Tsjechië
Reportages
‘A sea of forest in the heart of Europe’, dat is de wervende tekst waarmee het Šumava National Park zichzelf aanprijst. Het grootste nationale park van Tsjechië ligt op een dag rijden van Nederland. Het biedt de bezoeker vele mogelijkheden, van rustige wandeltochtjes en ritjes op de e-bike tot meerdaagse trekkings of wilde afdalingen op de mountainbike. En als er eenmaal sneeuw ligt, behoort skiën, schaatsen of langlaufen ook tot de mogelijkheden.
tekst
Hans Karel
Elk nadeel heeft zijn voordeel, dat geldt ook voor het Šumava National Park. Door zijn hoogte, bergtoppen tot 1400 meter, en dichte bebossing, was het gebied van oudsher al dun bevolkt en geïsoleerd. Met de komst van het IJzeren gordijn, de scheiding tussen het communistische Oost-Europa en het kapitalistische Westen, raakte het gebied nog verder geïsoleerd. Omdat het park tegen de grens van Oostenrijk en Duitsland aanligt, waren grote gedeeltes voor tientallen jaren verboden terrein voor gewone burgers. De natuur kon vrijelijk zijn gang gaan. 
Vrijwel onmiddellijk na de val van het communisme werd het gebied tot Nationaal Park verklaard. De sporen van het verleden zijn nog terug te vinden in het landschap. Waar in de communistische tijd een geëlektrificeerde hek de Tsjechen het vluchten moest beletten, loopt nu een fietspad. Ook zijn er her en der verlaten dorpjes. Reisbijbel-redacteur Hans Karel geeft tips om dit gebied te verkennen.
Fietsen huren voor een tientje
In Frymburk, een dorpje dat net iets ten zuiden van het nationale park aan het grote Lipno stuwmeer, kan je voor tien euro per dag een uitstekende fiets met versnellingen huren. Voor 2 euro meer krijg je een elektrische fiets en maak je de bergbeklimming een stuk gemakkelijker, maar de voldoening achteraf is natuurlijk een stuk minder. In 10 kilometer stijg ik ruim 400 meter. Als beloning geniet ik van een schitterend uitzicht over het stuwmeer en de omringende bossen. Daarna suis ik heerlijk relaxed langs een andere route dezelfde 400 meter weer naar beneden. De rekening op een terrasje is haast ‘vooroorlogs’. Voor een groot glas frisdrank betaal je omgerekend 75 eurocent. Voor een ruime euro had ik zelfs een halve liter uitstekend Tsjechisch bier achterover kunnen slaan.
Duivelsmeer
In de buurt van Zelezna Ruda kan je een mooie wandeling maken. Het pad voert door dik bemoste bossen naar het verstilde ‘Cerne jezero’, het Zwarte meer. Het door de laatste ijstijd achtergelaten gletsjermeer doet zijn naam geen eer aan, door de mistflarden heen lijkt het eerder compleet doorzichtig. Na een stevige klim zie je vanuit een uitkijktoren nog een tweede gletsjermeer liggen, het ‘Certovo jezero’, het Duivelsmeer.
Ooit zou de duivel hier lokale boeren hebben verleid hun ziel aan hem te verkopen. Tussen de twee meren loopt de Europese hoofdwaterscheiding. Het water van het Zwarte meer zal uiteindelijk in de Noordzee terecht komen, het Duivelsmeer vloeit via de Donau naar de Zwarte zee. De terugweg van de wandeling voert gedeeltelijk over een skipiste. De stoeltjeslift is ook ’s zomers in gebruik, vooral bij mountainbikers. Aan de rand van de skipiste is een mountainbikeafdaling uitgezet, die duidelijk voor de zeer gevorderden is bedoeld. Later bezoek ik een sinds de Tweede Wereldoorlog verlaten dorp. De huizen zijn tot nauwelijks herkenbare ruïnes vervallen, maar een herinneringszuil aan de lokale slachtoffers van de Eerste wereldoorlog staat nog overeind.
Goud zoeken
In de rivier de Otava kan goud gevonden worden. Na het zorgvuldig zeven van een goudpan vol met riviersediment blijven er in mijn geval een stuk of 5 minuscule, geel glinsterende stukjes over. Een paar duizend ervan zijn nodig om een gram goud op te leveren… Dan is het zoeken naar riviermosselen misschien een betere optie. Met een beetje geluk bevatten die immers zoetwater-parels. Langs de rivier zijn ook vele kanoverhuur bedrijven. Meerdaagse tochten met kanocamping behoren tot de mogelijkheden.
De totale oppervlakte van het Šumava National Park, in Nederland ook wel bekend als de Boheemse bossen, beslaat bijna 700 vierkante kilometer. Bijna 80% van het oppervlakte bestaat uit bos, waar sinds een herintroductieprogramma in de jaren tachtig van de vorige eeuw weer lynxen voorkomen. In de bergen zijn nog intacte stukken oerbos en moerassige veengebieden, waar nog plantensoorten overleven uit de eerste periode na de laatste ijstijd. Grote gebieden rond het Sumava Nationale Park hebben ook een, iets minder strenge, beschermde status.
Praktisch
- Het Šumava National Park ligt zo’n 800 km van Nederland.
- Mogelijkheden tot overnachtingen zijn er legio, van opgeknapte resorts uit de communistische tijd, nu omgebouwd tot wellness-centra, tot een ruime keus aan privé pensions.
- De prijzen voor zowel overnachtingen als eten zijn voor Nederlandse begrippen zeer schappelijk. De goedkoopste pensions rekenen minder dan 30 euro per nacht voor een tweepersoonskamer.
- Het activiteitenaanbod is zeer breed, denk aan e-bikes, gewone fietsen, mountainbikes, kano’s en kayaks die op veel plaatsen te huur zijn.
- In het park mag niet vrij gekampeerd worden, maar er zijn wel zeven trekkershutten waar wandelaars tijdens meerdaagse tochten kunnen overnachten.
- Ook zijn er vele, van alle moderne gemakken voorziene, officiële campings.
- Tsjechië kent nog zijn eigen valuta, de kroon. Daarvan gaan er iets meer dan 25 in een euro.
Officiële parksite: http://www.npsumava.cz/en/
Nederlandstalige site: http://www.sumava.com/index.php?l=nl
Reisorganisaties met reizen naar Tsjechië zijn bijvoorbeeld Kras, met een fietsreis per boot
