Zoektocht naar de pluspunten van Malta

Reportages

De archipel Malta beslaat zo’n 315 vierkante kilometer (ongeveer tweemaal de grootte van Texel) en telt ruim 400.000 inwoners, wat het eiland ook meteen een van de dichtst bewoonde gebieden van Europa maakt. Talloze overmeesteraars hebben het eiland anders achtergelaten dan ze het vonden, waardoor het een rare mengelmoes is geworden van Arabische bouwstijlen, Britse ordentelijkheid en Italiaanse bravoure.

tekst Sanne Helbers

Kliffen steken recht omhoog vanuit de azuurblauwe zee die de eilandengroep Malta in de Middellandse Zee omringd. De schroeiende zomerzon van de afgelopen maanden heeft de vegetatie op dit rotsachtige landschap weinig goeds gedaan. Maar hoe dichterbij het vliegtuig komt, hoe meer bezigheid en bebouwing we zien. Dat de archipel, bestaande uit het grootste eiland Malta en de twee kleinere zusjes Gozo en Comino, een gewilde post-zomer vakantiebestemming is, is te merken. Wie even lekker naar de zon wil in het naseizoen en vakantie wil vieren zonder veel ‘gedoe’, kan zijn hart ophalen op Malta. 

Omdat het land veel zon en zee te bieden heeft, kun je er, ondanks het gebrek aan echte stranden, voortdurend nog eens enkele tienduizenden toeristen bij optellen. Vooral uit Groot-Brittannië, Duitsland en Italië, maar ook steeds meer uit Rusland. Die Russen en de jongere Britten feesten in wat ooit pittoreske haventjes waren, nu vooral gedomineerd door lelijke stamphotels en goedkope restaurants. Maar kun je die drukte ook een beetje ontlopen?

Duikers van over de wereld springen hier graag in het heldere water op zoek naar scheepswrakken en exotische vissen. Wandelaars trappen de schoenen in het stof op het verlaten Comino en cultureel geëngageerde bezoekers stappen uit bij de verschillende eeuwenoude tempels, ruïnes en kerken die het kleine eiland biedt, bezoeken de oude stad Valetta of de kleine dorpjes die soms nog niet geheel zijn aangetast door het massatoerisme. Het land kent een bewogen en vooral ook lange geschiedenis, die ongeveer rond 4100 v. Chr. al begon, met talloze overmeesteraars. Van de tempelbouwers tot de Foeniciërs en van de Romeinen tot de Arabieren en de Britse ridders van de Jonhannieterorde. Sinds 1964 is Malta officieel onafhankelijk, hoewel de gids op onze traditionele luzzu (kleurige vissersboot) vindt dat de Europese Unie nu vooral de scepter zwaait. 

Moeizame kennismaking

Sicilië is authentieker, Marokko is mystieker en Corsica biedt mooiere natuur.  Malta schermt graag met haar uitgebreide busnetwerk die ook de toerist goed kan bedienen, maar in de praktijk komt dat neer op volgestouwde bussen en chagrijnige buschauffeurs. Daar komt ook bij dat het simpelweg té druk is en dat het eiland teveel meegaat in dat wat het toerisme wil. Misschien is het een erfenis van jarenlange overmeestering, maar gezelliger of mooier wordt het er niet van.

Bovendien is ook op de weg te merken dat Malta dichtbevolkt is: de bus komt tergend langzaam vooruit door de aanhoudende files en komt als gevolg daarvan dan ook zelden op tijd. Daarnaast is het wonderlijk hoe lang je over een afstand van enkele kilometers doet. Het eiland is slechts 25 km lang en 13 km breed, maar over een afstand van zo’n 10 km kun je rustig bijna 1,5 uur doen. Een auto huren is een optie, hoewel de parkeerkosten torenhoog zijn en het verkeer chaotischis. Hierdoor wordt het bijna frustrerend hoe weinig je kunt doen, afgezet naar de grootte van het eiland.

De meute ontlopen

Het eiland Gozo is kleiner dan grote broer Malta, slechts 15 km lang en 7 km breed. Met de boot kom je er in een klein half uur. Hoewel ook dit eiland door busladingen toeristen wordt overspoeld, kun je je hier meer afzonderen van de meute. Veel toeristen maken namelijk gebruik van de onuitputtelijke stroom hop on hop off-bussen die in een aantal uur alle highlights afrijden. Wie slim omgaat met de route van deze bussen, kan tegen de stroom in langs de places of interest. Bovendien starten veel tours ook in de ochtend. Als je ’s ochtends uitslaapt en tegen de middag op pad gaat, ontloop je de grootste groepen en de boot en bussen gaan tot laat. Een ander bijkomend voordeel voor de fotografen onder ons is het warmere en mooiere licht aan het einde van de middag en begin van de avond, dat de uit het karakteristieke honinggele gesteente opgetrokken gebouwen nog mooier doet uitkomen.

Tip van Reisbijbel: “Op Gozo huurden wij een mountainbike om het eiland te verkennen. Het is af en toe flink tegen de heuvels optrappen, maar je komt ook op de mooiste plekken en in de kleinste straatjes. Helaas is Malta te groot om geheel te fietsen hiervoor. Een andere optie is een scooter te huren en zo zelf verschillende uitstapjes te maken. En het kleinste eiland Comino lijkt sowieso rustiger. Wie hier doordeweeks naartoe gaat, zal niet veel andere toeristen (of mensen überhaupt; het eiland heeft slechts 4 permanente bewoners) tegenkomen. Wij maakten een boottocht op de traditionele luzzu door de twee havens van Valetta.”

Het junk food-kaf van het Maltese koren scheiden

Doordat Malta dichtbij Italië ligt en veel Italianen een restaurant op Malta beginnen, is de Maltese keuken over de jaren doordrenkt geraakt met Italiaanse invloeden. Dat betekent veel pizzeria’s, maar gelukkig zijn er ook genoeg leuke restaurantjes die een Maltees menu voeren. In de herfst staat er Lampuki op het menu, een goudmakreel die van augustus tot november vers wordt gevangen. Daarnaast staat er ook veel octopus, zeebaars en zwaardvis op het menu, net als de traditionele stoofpotten of ravioli met konijn. En de Maltesers hebben ook veel eigen wijn, die het menu helemaal afmaken. Vaak kun je een halve fles bestellen voor een paar euro. Eigenlijk is de beste manier om Tripadvisor te laten ‘adviseren’ en zelf menukaarten te bekijken. De ‘tips’ die de chauffeur vanaf het vliegveld gaf, bleken namelijk – weinig verrassend – toeristische massazaken. Hoe dan ook heeft de Maltese keuken interessante schotels op het menu.